Catenaccio là gì – Nghệ thuật phòng ngự Catenaccio đỉnh cao?

Nghệ thuật phòng ngự Catenaccio được coi là đặc sản của người Italia. Nói đến bóng đá phòng ngự fan hâm mộ bóng đá sẽ nghĩ ngay đến những hậu vệ Italia đầy kiệt xuất và Catenaccio chính là chứng nhân cho giai đoạn cực thịnh của bóng đá Serie A Hãy cùng Saoke tìm hiểu Catenaccio là gì? và chi tiết về chiến thuật nổi tiếng này.

Tìm hiểu Catenaccio là gì?

Catenaccio là gì? Đây là một thuật ngữ tiếng Italia nghĩa là then cửa. Và trong bóng đá, Catenaccio được hiểu là một chiến thuật phòng ngự chặt chẽ, giống như cánh cửa có chốt.

Với lối đá này, khung thành của đội bóng sẽ gần như được che chắn hoàn toàn trước các tấn công của đối thủ. Một số chiến thuật được các huấn luyện viên sử dụng như: 4-5-1, 1-3-3-3, 1-4-4-1, thậm chí là 1-4-3-2.

Nguồn gốc lịch sử của Catenaccio là gì?

Catenaccio bị ảnh hưởng bởi hệ thống Verrou do huấn luyện viên người Áo Karl Rappan phát minh. Rappan là huấn luyện viên của Thụy Sĩ những năm 1930 và 1940, Rappan đã sử dụng sơ đồ chiến thuật với một hậu vệ cho hàng phòng ngự được gọi là verrouilleur, có khả năng phòng thủ tốt.

Hệ thống verrou của Rappan, được đề xuất năm 1932, khi ông còn là huấn luyện viên Servette, đã được triển khai với hàng hậu vệ 4 người thực hiện lối chơi một kèm một với cầu thủ của đối phương, phía trên họ là một tiền vệ đóng vai trò playmaker kết hợp hai cầu thủ chạy cánh để tạo nên bộ 3 hàng tiền vệ để tổ chức các đợt phản công. Sơ đồ được biết đến với chiến thuật Catenaccio là 1-3-3-3 hay cũng có một số các biến thể như 1–4–4–1 và 1–4–3–2.

Có thể nói sơ đồ chiến thuật Catenaccio là một dạng low-pressing, những đội bóng áp dụng lối chơi này thường chủ động phòng ngự đồng thời thực hiện phương án 1 kèm 1 nhằm gây áp lực lên khả năng tấn công của đội bạn.

Sự ra đời của Liberto – Cuộc cách mạng bóng đá phòng ngự

Nhân tố quan trọng nhất của Catenaccio là gì? Là vai trò của một libero, còn được gọi là hậu vệ quét, người được xếp sau hàng hậu vệ và được bố trí trước thủ môn.

Phiên bản Inter những năm 1960 dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên Herrera sử dụng 4 cầu thủ phòng ngự có nhiệm vụ thực hiện một kèm một với cầu thủ của đối phương trong khi đó Libero là cầu thủ duy nhất trong hàng thủ không thực hiện một kèm một mà anh sẽ cùng với đồng đội khác tạo ra thế 2 đấu 1 nhằm tạo ra lợi thế về quân số và dễ dàng giành lại bóng.

Các cầu thủ thủ phòng ngự nổi tiếng Italia

Thành tựu lớn nhất của chiến thuật Catenaccio là gì? Cũng chính là việc chắp cánh cho sự xuất hiện sau này của các huyền thoại phòng ngự Italia, những người với kỹ năng phòng ngự cực kỳ chắc chắn. Có thể kể đến Tarcisio Burgnich, Claudio Gentile và Gaetano Scirea, Giuseppe Bergomi, Pietro Vierchowod và Franco Baresi.

Đặc biệt, bộ tứ phòng ngự nổi tiếng của AC Milan gồm Franco Baresi, Alessandro Costacurta, Paolo Maldini và Mauro Tassotti – những người giúp Milan nâng cao danh hiệu cúp C1 và  2 nhà vô địch World Cup 2006 Fabio Cannavaro và Alessandro Nesta là những cá nhân kiệt xuất, được nhiều fan hâm mộ bóng đá tại biết đến

Helenio Herrera người nâng tầm phòng ngự Catenaccio

Hiếm có khi nào, tên tuổi của một huấn luận viên lại gắn bó với một chiến thuật bóng đá đến như vậy. Khi nhắc đến nghệ thuật Catenaccio, cái tên đầu tiên mà giới mộ điệu nghĩ đến chính là Helenio Herrera.

Herrera sinh ra ở Buenos Aires năm 1910 với cha mẹ là người Tây Ban Nha. Herrera đã dành tám năm để xây dựng một đội hình được cả làng túc cầu khi đó phải kính trọng.

Với chiến thuật Catenaccio, đội trưởng khi đó của câu lạc bộ Inter là Armando Picchi được chỉ định làm hậu vệ 4 người để tạo ra một bức tường phòng thủ đáng sợ.

Tuy nhiên, khả năng chuyền bóng của Picchi cũng ấn tượng, cùng với những pha bứt tốc từ các hậu vệ cánh Facchetti và Tarcisio Burgnich, đã giúp Inter tấn công bằng những pha phản công thần tốc.

Thời kỳ hoàng kim của Inter kết thúc dưới thời huấn luyện viên Helenio Herrera với trận thua chung kết Cúp C1 năm 1967 trước Lisbon của Celtic, một thất bại mà Mazzola sau đó tuyên bố là kết thúc của một kỷ nguyên.

Herrera qua đời ở Venice ở tuổi 87. Trong những năm sau đó, ông được xem là người tiên phong của Catenaccio là gì và những người khác coi ông là kẻ thù của bóng đá tấn công. 

Xem thêm: Tìm hiểu chi tiết về cách trivela trong bóng đá như thế nào?

Hồi kết của Catenaccio là gì

Như một quy luật tất yếu của cuộc sống, thứ gì đạt đến đỉnh cao rồi cũng lụi tàn, và Catenaccio cũng không thể thoát khỏi vòng quy luật này. Chính thứ bóng đá tổng lực của người Hà Lan đã kết thúc cho thời kì đỉnh cao của Catenaccio khi Ajax đã đánh bại Inter với tỷ số 2-0 trong trận chung kết C1.

Chiến thuật phòng ngự Catenaccio đã không còn được sử dụng rộng rãi trong bóng đá ngày nay. Có nhiều nguyên nhân cho vấn đề này nhưng 2 lý do chính có thể kể đến là sự lỗi thời chiến thuật phòng ngự và cầu thủ Libero.

Qua bài viết này, hy vọng anh em có thể hiểu hơn về Catenaccio là gì? Dù không còn được áp dụng rộng rãi hiện nay, dù vẫn có nhiều người cho rằng đây là chiến thuật phản bóng đá, nhưng với những fan hâm mộ Catenaccio luôn là đặc sản phòng ngự để đời của người Italia.